یادگیری با نقشه ذهنی
همانطوریکه در اول دبستان برای یادگیری حروف الفبا دفتر های زیادی را سیاه کردیم تا یاد بگیریم نوشتن را حال برای دستیابی به یک مهارت فقط باید تکرار و تمرین کنیم تا در نهایت به صورت عالی آن مهارت را به دست بیاورند
یکی از بهترین راه های پیشرفت یادگیری چگونگی استفاده بهینه از زمان تغییر الگوی ذهنی و تجسم از این موارد به بهترین شکل استفاده نمایید شما می توانید هر مهارتی را که شخص دیگری نسبت به شما در آن برتر است یاد بگیرید و این مهارتها روزی باعث برتری شما نسبت به دیگران خواهد بود حتی ممکن است فکر کنید که بعضی از مردم از شما باهوش تر و با استعداد تر هستند به هر جهت آنها خوب عمل می کنند چون باد به جریان انداختن افکار و رفتار هایی که مرتباً تمرین کردند آنها را به صورت عادت و جزو برنامه های موفقیت خود درآورد برند
ما وقتی از طریق نگاه کردن به طرز راه رفتن والدینمان سعی کردیم که راه رفتن را بیاموزیم و هیچ کودکی با یک بار تلاش و حتی دهها بار تلاش به نتیجه مطلوب نرسیده است همگی ما قهرمان هایی هستیم که برای به دست آوردن یک هدف در کودکی هزاران بار تلاش کردیم و بعد از گذشت مدت زمانی تعادل طبیعی خود را به دست آورده ایم
نقشه ذهنی چیست؟
مغز خود را مثل یک کمد پر از قفسه تصور کنید؛ وقتی قفسه ها پر شوند، شما شروع به طبقه بندی لباس های مختلف در قفسه ها می کنید.. زمانی که طبقه بندی انجام شد؛ جای هر لباس (داده) جدید مشخص و معلوم است.
در مغز ما هم وقتی به حدی از اطلاعات مرتبط با یک موضوع دسترسی داده شد؛ اطلاعات ورودی جدید بهتر طبقه بندی خواهد شد. مثلاً وقتی یک جلیقه سیاه رنگ به این قفسه اضافه شد، می دانید که دقیقاً آن را در کدام قفسه قرار دهید.
مغز ما البته یک تفاوت عمده با مثال کمد لباس دارد. در کمد لباس، یک پیراهن همزمان نمی تواند در دو قفسه قرار داشته باشد. اما در مغز ما قابلیت پیوست کردن اطلاعات تازه در چندین زمینه مرتبط وجود دارد. چون در زمان یادگیری، مغز ما آن ها را به بسیاری موضوعات دیگر هم مرتبط کرده است. بنابراین اگر یکی از لینک ها شکسته شود؛ دسترسی به اطلاعات از سایر لینک ها امکان پذیر است.
دانستن این موضوع چه اهمیتی دارد؟
یک نمودار بزرگ یا یک صفحه یادداشت را در دسترس داشته باشید تا بتوانید یک تصویر کلی از آنچه یاد میگیرید در ذهن نگهدارید و مفاهیم اصلی ای که تازه یاد گرفته اید را به آن اضافه کنید. بهترین چیزی که می توانید برای انجام چنین کاری یاد بگیرید، مایندمپ یا نقشه ذهنی است.
چگونه نقشه ذهنی بکشیم؟
- هدف و ایده اصلی خود را مشخص نمایید.
- از مرکز صفحه آغاز کنید.
- یک تصویر مرتبط در مرکز قرار دهید.
- از ۳ رنگ اصلی برای شروع استفاده نمایید.
- از این طرح خطوطی به شکل شعاعهای مختلف به اطراف بکشید.
- از یک کلیدواژه یا شکل برای هر خط استفاده نمایید.
- نقشه ذهنی خود را توسعه دهید
تونی بوزان که به نوعی بنیان گذار نقشه ذهنی است آن را اینگونه توصیف می کند: “نقشه ذهنی نوعی ابزار است که برای به تصویر کشیدن مطالب مختلف، و نشان دادن ارتباط بین آن ها به کار می رود. هرکدام از این مطالب و نکات توسط خط کشی هایی به سایر نکات متصل می شود و در نتیجه ما شبکه از اطلاعات خواهیم داشت که ارتباط بین هر یک از آنها با دیگری به خوبی مشخص شده است.” پس می توان گفت که نقشه های ذهنی یا همان مایند مپ ها به ما کمک می کنند تا حجم زیادی از اطلاعات را خلاصه کرده و حتی ارتباط بین آن ها را هم مشخص کنیم.
یادگرفتن طراحی یک نقشه ذهنی زندگی من را به کلی متحول کرد، چرا که تا قبل از آن نمی دانستم چگونه مطالبی را که مطالعه کرده ام خلاصه کنم. حالا که شما هم تا حد زیادی یاد گرفته اید که نقشه کشی ذهنی چیست و چه کاربرد هایی دارد وقت آن است که یاد بگیریم چطور نقشه ذهنی بکشیم و نمونه هایی از نقشه های ذهنی را با هم ببینیم و بررسی کنیم. به نمونه هایی که در بالا و پایین قرار دارند خوب توجه کنید و به شکل آن ها دقت کنید. سپس برای کشیدن یک نقشه ذهنی لازم است که تنها این سه مرحله ساده را انجام دهید:
برای شروع همانطور که گفتیم ایده یا موضوع اصلی را در وسط صفحه قرار دهید و دور آن یک دایره (یا هر شکل دیگری) بکشید. پیشنهاد می کنیم که حتما صفحه را به صورت افقی قرار دهید تا فضای بیشتری در اختیار داشته باشید.
حالا تمام نکات مهم جزئی تر را به کمک خط هایی به آن وصل کنید. فراموش نکنید که تنها کلید واژه ها را ذکر کنید
سپس همین کار را هم در مورد مطالب جدیدی که اضافه کرده اید تکرار کنید.
چرا باید از این روش استفاده کنیم؟
برای همه ما اتفاق افتاده که قبل از یک آزمون مهم تمام مطالبی که مطالعه کرده ایم را بر روی یک کاغذ خلاصه نویسی کنیم. اما زمانی که به سراغ این مطالب خلاصه نویسی شده می رویم، میبینیم که زیاد از آنها سر در نمی آوریم. یا حتی اگر مطالب را خوب و دسته بندی شده نوشته باشیم هم ممکن است باز هم در پیدا کردن رابطه ای که بین این مطالب وجود دارد به مشکل بر بخورید و نتوانید به خوبی این روابط را درک کنید. اینجاست که دانستن اینکه نقشه ذهنی چیست و چگونه می تواند به شما کمک کند، می تواند شما را چند قدم جلو بیاندازید.
اولین دلیل این که طراحی نقشه های ذهنی به این شکل است که مخاطب را سر در گم نمی کند و تمام مطالب و روابط در آنها به راحتی و خوبی دسته بندی شده اند.
دومین دلیل باعث می شود که با یک نگاه کوتاه و ساده به راحتی میتوان در مورد مبحثی که میخواهیم مطالعه کنیم اطلاعاتی بدست آوریم.
سومین دلیل برای استفاده از نقشه کشی ذهنی باز هم به طراحی آن و استفاده از رگهای مختلف است که هم از خستگی مغز هنگام مطالعه جلوگیری می کند و هم میزان یادگیری را افزایش می دهد.
چهارمین دلیل برای استفاده از نقشه ذهنی، ساده بودن آن است. ما با یاد گرفتن آن می توانیم به راحتی و تنها با یک ورق کاغذ و چند عدد مداد یا خودکار به راحتی برای خود یک نقشه ذهنی درست کنیم.
نکات مهم در نقشه کشی ذهنی
نکته مهم مختصر و مفید بودن کلید واژه هاست. به یاد داشته باشید که مهمترین هدف استفاده از نقشه های ذهنی، گنجاندن مقدار زیادی اطلاعات در یک شکل عنکبوتی است. پس بهتر است این اطلاعات تا حد ممکن مختصر و مفید باشند. به علاوه نوشتن زیاد می تواند نقشه ذهنی ما را شلوغ و غیر قابل فهم کند. نویسندگانی مثل تونی بوزان در تمام کتاب های نقشه کشی ذهنی خود بر روی این نکات تاکید بسیاری داشته اند، پس شما هم آن ها را
جدی بگیرید. اما نقشه ذهنی به درد چه کسانی میخورد؟ در ادامه به این سوال نیز پاسخ خواهیم داد.
سخن پایانی
همانطور که دیدید نقشه کشی ذهنی یک روش بسیار مفید برای تمام کسانی است که میخواهند اطلاعات زیادی را تنها در یک برگ کاغذ دسته بندی و خلاصه کنند. اما اگر هر سوال دیگری راجع به نقشه کشی ذهنی دارید، می توانید در بخش نظرات آن را بپرسید تا به آن ها پاسخ دهیم.
دیدگاهتان را بنویسید